Wat persoonlijke leugentjes op een rij

Voormalig schoolhoofd of opleiding tot schoolleider?

‘Voormalig schoolhoofd in een van de moeilijkste wijken van Den Haag’ staat toch net wat fraaier dan een tweejarige opleiding tot schoolleider, moet PVV-Kamerlid Richard de Mos hebben gedacht. Hij viel door de mand toen, na wat verzwijgingen en carrièreleugentjes van mede-PVV’ers, ook de cv’s van collega’s tegen het licht werden gehouden. Een zegen voor Albert Krielen, die tot nu toe bekend stond als de koning van het verzonnen cv. Vorig jaar bleek dat deze Nijmeegse schouwburgbaas niet jarenlang als KLM-piloot had gewerkt, geen topman was geweest bij Philips in Japan en net zo min Rotterdams wethouder was geweest als dat hij in zijn jeugd topvolleyballer was.

Gepimpte vakantiebaan

Schoolverlaters die een opleiding vermelden, vakantiebaantjes die worden ‘gepimpt’ tot zeer verantwoordelijke banen, weggemoffelde cv-gaten door met jaartallen te schuiven en het vorige salaris flink omhoog liegen, zijn de meest voorkomende leugens. "Zeker het liegen over een universitair diploma is schering en inslag", zegt Raymond Dörr van Dörr Bedrijfsrecherche B.V. "Stel je staat zes jaar ingeschreven op een universiteit en je hebt alleen je propedeuse gehaald. Dat gebeurt vaker, maar velen noteren een volle doctoraal studie op hun cv."

De alarmbellen bij Dörr gaan onder meer af als de functiebenaming verkeerd is gespeld. ‘Als je claimt die functie jarenlang te hebben uitgevoerd, mag je ervan uitgaan dat je deze kan spellen.’ Na het zoeken in openbare bronnen gaat Dörr in zijn onderzoeken ook de opgegeven referenties langs waarbij hij geregeld op niet bestaande personen stuit. Vervolgens voert hij ‘integriteitgesprekken’ met de kandidaten. Een van de meest memorabele onwaarheden die hij is tegengekomen is ‘een afdelingsmanager van een multinational’ die na een cv-check hulpkok in een cafetaria voor chauffeurs bleek te zijn.

Een leugentje op een CV door verkopers wordt geaccepteerd

Het is niet altijd direct ‘bedankt en tot ziens’ voor frauderende sollicitanten. "Als het niet om al te grove leugens gaat, kan het verfraaien van een oude functie nog wel in hun voordeel werken. Bij een functie als salesmanager past het bijvoorbeeld wel." Sterker nog, een cv-leugentje redelijk geaccepteerd in ons land. "Als ik op een feestje over mijn werk vertel dan wordt meestal lacherig gereageerd. Zo van: oh, maar een beetje verfraaien moet toch kunnen?" Het lijkt wel of het stoer is om het doen. Terwijl wanneer je liegt in je cv, je de potentie tot liegen hebt en dat ook in andere situaties zult doen: tegen je baas, je klanten, je collega’s. Omdat onderzoekers verplicht zijn te melden dat ze een cv-check doen, is daarmee een deel van het werk al gedaan.